گونه‌شناسی جریان‌شناسی‌های فکری-فرهنگی در ایران معاصر

نویسنده

  • فرشاد مهدی پور دانشجوی دکتری سیاستگذاری فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
چکیده مقاله:

جریان‌های فکری-فرهنگی هر کدام به اعتباری جریان نامیده شده‌اند؛‌ این اعتبار ناشی از آرای آنان، کنش‌گران مطرح، تاثیرات عینی در صحنه اجتماع، گروه‌های حامی و... است، اما با کدامین معیار یا براساس کدام مقسمی، می‌توان تصویری از فضای نظری جامعه ایران در سده اخیر به‌دست داد. این پرسش اصلی مقاله حاضر است که تلاش شده با استفاده از منابع مختلف، اصلی‌ترین مبانی یا مبادی تفکیک و تقسیم‌ جریان‌های فرهنگی کشور را روشن کند و در نتیجه مدعی است که جریان‌شناسی معاصر در ایران ذیل این شکاف‌ها یا مسائل قابل احضا و دسته‌بندی هستند: دین، هویت، سنت و تجدد، روشن‌فکری، حکومت دینی (اسلام سیاسی) و فرهنگ.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

گونه شناسی جریان شناسی های فکری-فرهنگی در ایران معاصر

جریان های فکری-فرهنگی هر کدام به اعتباری جریان نامیده شده اند؛ این اعتبار ناشی از آرای آنان، کنش گران مطرح، تاثیرات عینی در صحنه اجتماع، گروه های حامی و... است، اما با کدامین معیار یا براساس کدام مقسمی، می توان تصویری از فضای نظری جامعه ایران در سده اخیر به دست داد. این پرسش اصلی مقاله حاضر است که تلاش شده با استفاده از منابع مختلف، اصلی ترین مبانی یا مبادی تفکیک و تقسیم جریان های فرهنگی کشور ر...

متن کامل

گونهشناسی جای‌نام‌ها در جغرافیای تاریخی ایران

نام‌ها به تأثیر از عوامل گوناگون بر یک مکان جغرافیایی اطلاق می‌شوند و ریشه در نام موضوعات گوناگون دارند. جای‌نام‌ها با هویت ملی و پیشینة تاریخی یک جامعه و سرزمین در ارتباط هستند؛ نام ها جزئیاتی از فرهنگ و تاریخ و ادبیات یک منطقه را با خود منتقل می‌کنند و مانند تحولات و رویدادهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، بیان‌کنندة اهداف، گرایش‌ها، بینش، عملکرد افراد، گروه‌ها و جوامع یک سرزمین هستند. از...

متن کامل

تبارشناسی جریان های فرهنگی در ایران معاصر

شناخت جریان های فرهنگی معاصر و چگونگی پیدایش و سیر تحولات آنها از مهم ترین مباحثی است، که پژوهشگران را در حوزه های مختلف به خود مشغول ساخته است. این جریان ها در تعیین خط مشی اساسی جامعه و جهت دهی به تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن تأثیرات زیادی داشته است. مقاله حاضر در صدد است، چگونگی آشنایی جامعۀ ایرانی با فرهنگ و اندیشه غربی و پیدایش جریان های نوپدید و نسبت آنها با جریان های قدمایی را با ا...

متن کامل

نخستین صورت سازه فرهنگی «غرب» و «تجدد» در ایران معاصر

   «غرب» و « تجدد» در جامعه ایران مبدل به سازه فرهنگی پراهمیتی شده است که در شکل گیریِ بخش مهمی از دگرگونی های اجتماعی، تأثیر گذاشته است. نخستین صورت این سازه فرهنگی تقریباً در دوره قاجاری برساخته شده است . بر اساس چارچوب مفهومی جامعه شناسی فرهنگی الگزاندر و برمبنای سفرنامه های ایرانی های اروپا(ئی) دیده، می توان فرآیند آغازینِ برساخته شدن این سازه فرهنگی را نشان داد. غرب و تجدد در دوره قاجاری ، نم...

متن کامل

پروبلماتیک ایران: نظریۀ سیاستِ هویت در جریان‌های فکری معاصر ایران با تمرکز بر آرای جواد طباطبایی

این مقاله در تلاش است تا نشان دهد که چگونه دیدگاه سیاست آلمانی در مجادلات روشنفکری معاصر ایران، به ویژه منظومۀ فکری جواد طباطبایی چشم‌اندازی را برای تبیین پروبلماتیک ایران یا به عبارتی، بحران هویت ایرانی با استفاده از ابزارهای نظری و مفهومی پدید می‌آورد. بر این اساس، مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که چگونه دانش سیاست آلمانی در الگوی نظری طباطبایی برای اندیشیدن به آنچه او "پروبلماتیک ایران" می...

متن کامل

تبیین اهمیت شناخت مفاخر برای اعتلای هویت فرهنگی معاصر ایران

  امروزه و در مواجهه با فرهنگ جهانی‌سازی، اهمیت هویت‌های قومی و ملی در عرصه‌های خرد و کلان فرهنگی حائز اهمیت بیشتری می‌شود. مفاخر یک ملت رابطه‌ای مستقیم با هویت و خودباوری فرهنگی آن ملت در فرایند جهانی‌سازی دارند. مفاخر افراد یا پدیده‌هایی هستند که می‌توان ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 2

صفحات  7- 30

تاریخ انتشار 2014-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023